Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden faydalanamayan milyonlarca çalışan, uzun süredir yeni bir çözüm bekliyor. Hükümetin üzerinde çalıştığı ve kulislerde sıkça konuşulan kademeli emeklilik modeli, 2000 ile 2008 yılları arasında sigorta girişi bulunan vatandaşlara erken emeklilik yolunu açabilir. Meclis’e sunulması planlanan düzenlemenin 2025 yılı içerisinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
EYT’DEN FAYDALANAMAYANLARA YENİ FORMÜL
8 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanlar EYT düzenlemesine dahil edilmemişti. Bu durum milyonlarca çalışanı mağdur etti. Şimdi ise gündeme gelen yeni modelle birlikte, 2000-2008 yılları arasında çalışmaya başlayanlar için yaş ve prim şartlarının kademeli olarak düşürülmesi öngörülüyor. Sistemin hayata geçmesi halinde kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabilecek. Prim şartı ise genel olarak 7000 gün olarak planlanıyor.
Ancak model sabit bir sistem değil. Sigorta başlangıç yılı ilerledikçe, emeklilik yaşı ve prim günü şartları da buna göre şekillenecek. Örnek verilirse:2000 girişli kadınlar 43 yaşında, 6.325 prim günüyle
2008 girişli kadınlar 49 yaşında, 6.925 prim günüyle2000 girişli erkekler 45 yaşında, 6.325 prim günüyle
2008 girişli erkekler ise 51 yaşında, 6.925 prim günüyle emekli olabilecek.
KİMLERİ KAPSAYACAK?
Yeni düzenleme, SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaki tüm çalışanları içine alacak. SSK kapsamında çalışan kadınlar için 20 yıl sigortalılık ve 5000 ila 5975 arası prim günü, erkekler için ise 25 yıl sigortalılık süresi aranacak. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na tabi çalışanlar için kadınlarda 7200, erkeklerde ise 9000 prim günü şartı bulunuyor. Ancak bu şartlarda eşitleme yapılması da gündemde.
YIPRANMA PAYI İLE EMEKLİLİKTE EK AVANTAJ
Özellikle ağır işlerde çalışanlar için uygulanan “yıpranma payı” sistemi, bu yeni modelle birlikte daha fazla ön plana çıkıyor. Maden işçileri, sağlık çalışanları, basın mensupları, güvenlik güçleri gibi 45 farklı meslek grubuna mensup kişiler, her 360 gün çalışmaları karşılığında 60 ila 180 gün arasında değişen ek hizmet süresi kazanıyor. Bu süre, hem emeklilik yaşını öne çekiyor hem de prim gününü tamamlamada avantaj sağlıyor.
RESMİ AÇIKLAMA VAR MI?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, daha önce yaptığı açıklamalarda kademeli emeklilik veya staj sigortasına dair resmi bir çalışmanın bulunmadığını belirtmişti. Ancak kulislerde, bu düzenlemenin yeni bir torba yasa içine dahil edilerek Meclis'e sunulabileceği konuşuluyor. Hazırlıkların başladığı iddiası ise çalışanlar arasında beklentiyi artırmış durumda.
YENİ MODEL NE ZAMAN HAYATA GEÇECEK?
Henüz resmiyet kazanmasa da, yasa teklifinin Meclis’e sunulması ve kabul edilmesi halinde kademeli emeklilik sisteminin 2025 yılı içinde uygulamaya alınması bekleniyor. Ayrıca aynı düzenleme içerisinde ev hanımlarına sosyal güvence sağlanması ve isteğe bağlı sigorta sistemine prim desteği verilmesi gibi başlıkların da yer alacağı ifade ediliyor.
UZMANLARDAN BEKLENTİ YORUMU
Sosyal güvenlik uzmanları, EYT sonrası ortaya çıkan boşluğun kademeli emeklilik sistemiyle kapatılabileceğini belirtiyor. Ancak henüz yasal zeminin oluşmaması nedeniyle, vatandaşların resmi açıklamalar gelmeden işlem yapmaması ve süreci dikkatle takip etmesi öneriliyor.Kaynak: Haber Merkezi
